Verklarende woordenlijst voor woningverlichting deel 3
Woordenlijst met begrippen en uitleg over woorden die gebruikt worden in de lichttechniek, elektrotechniek en woninginrichting bij en met woonhuisverlichting.
Gezichtsveld
Dat deel van het blikveld, dat met stilstaande ogen kan worden waargenomen.
Volgens NEN 1890: het deel van de ruimte, dat kan worden waargenomen wanneer men in een gegeven richting kijkt.
Globelamp
Gloeilamp met een relatief grote bolvormige ballon.
Gloeilamp
Lichtbron, waarbij onder andere zichtbaar licht wordt opgewekt door verhitting van een gloeidraad, door hierdoor een elektrische stroom te voeren.
Halogeen
Element, dat onder bepaalde omstandigheden met een metaal een zout vormt.
Deze elementen zijn astatium, broom, chloor, fluor en jodium.
Halogeenlamp
(Compacte) gloeilamp, die gevuld is met een halogeen. Hierdoor geeft de lamp een iets witter licht dan normale gloeilampen en heeft in verhouding een langere levensduur.
Halogenide of haloïde
Zout, gevormd door verbinding van een halogeen met een metaal.
Helderheid
Subjectieve waarneming van direct door een lichtbron uitgestraald licht of door een voorwerp gereflecteerd licht.
Helderheidcontrast
Het verschil in helderheid van twee delen in het gezichtsveld, die gelijktijdig of direct na elkaar worden waargenomen.
Helderheidverhoudingen
Het patroon van helderheden, dat in het gezichtsveld wordt waargenomen.
Hogedruk gasontladingslamp
Gasontladingslamp, waarbij door een relatief hoge gasdruk voor een groot deel zichtbare straling wordt opgewekt.
Hogedruk kwiklamp
Hogedruk gasontladingslamp, waarbij licht met behulp van kwikdamp wordt opgewekt.
Hogedruk kwiklamp met metaalhaloïden
Hogedruk gasontladingslamp, waarin naast kwik ook een of meer zoutverbindingen van een halogeen met een metaal zijn opgenomen.
Hogedruk natriumlamp
Gasontladingslamp, waarin gasontlading plaatsvindt in natriumdamp onder hoge druk.
Illuminatielamp
Normaal(gloei)lamp met gekleurde ballon.
Inductielamp
Gasontladingslamp waarin licht wordt opgewekt door middel van hoogfrequente elektromagnetische inductie.
Infrarode straling
Elektromagnetische straling in de vorm van warmtestraling.
Infrarood sensor
Sensor, die reageert op warmtestraling van bijvoorbeeld personen, die binnen het bereik van de sensor van plaats verandert. Dit type sensor wordt ook wel aangeduid als PIR (passief infrarood)-sensor.
Insteeklampvoet
Lampvoet niet voorzien van schroefdraad, maar van twee of vier pennen, die in een lamphouder kan worden gestoken. Het type lampvoet is overigens verschillend voor verschillende vermogens en wordt aangeduid door een combinatie van cijfers en letters, waaronder altijd G.
Isolatie
Omhulsel van een niet geleidend materiaal (pvc, vinyl, katoen, polyester) om een geleider
Isolatieband
Band van niet-geleidende stof om elektriciteitsdraad te isoleren.
Kaarslamp
Gloeilamp met vlamvormige, gladde of gedraaide ballon.
Kelvin (K)
Eenheid van temperatuur in graden Celsius, gemeten vanaf het absolute nulpunt (- 273 °C).
KGA
Klein Gevaarlijk Afval, voorheen Klein Chemisch Afval (KCA).
K-lamp
Gloeilamp, gevuld met het edelgas krypton, met een langere levensduur dan de normale gloeilampen.
Kleurtemperatuur
Kleur van het door een lichtbron uitgestraalde licht, (Tk) dat wordt bepaald door de mate van verhitting van het lichtgevende element, zoals de gloeidraad. De kleurtemperatuur kan worden beïnvloed door de kleur van de glazen ballon er omheen. Voor gasontladingslampen is sprake van de toegevoegde kleurtemperatuur, zie aldaar.
Volgens NEN 1890: de absolute temperatuur van een zwarte straler, waarbij deze licht met de zelfde kleurindruk uitzendt als de beschouwde lichtbron. De kleurtemperatuur wordt uitgedrukt in kelvin (K).
Kleurtoon
Kenmerk van een visuele waarneming, dat aanleiding geeft tot aanduidingen als bijvoorbeeld blauw, groen, geel en rood.
Kleurweergave
De wijze waarop kleuren bij het licht van een bepaalde lamp worden ervaren. Gloeilampen en halogeenlampen geven alle kleuren natuurgetrouw weer.
Bij andere lampen, zoals onder andere spaarlampen en tl-lampen, kunnen bepaalde kleuren in meer of mindere mate anders worden weergegeven dan bij genoemde lampen of bij daglicht. Voor spaarlampen geldt dit maar in heel geringe mate.
Bij sommige (vooral goedkopere) tl-lampen kunnen afwijking echter behoorlijk groot zijn, waardoor bijvoorbeeld rood bruinachtig lijkt en groen als bruin wordt gezien.
Kleurweergave-index (Ra)
Het criterium van de mate, waarin de kleurindruk van een reeks proefkleuren, verlicht met een bepaalde lamp overeenkomt met de kleurindruk van dezelfde kleuren bij een referentie(gloei)lamp of bij daglicht met dezelfde kleurtemperatuur als die lamp.
Volgens NEN 1890: kleurweergave-index (algemeen) (Ra) is een criterium
(uitgedrukt in een schaal van 0 tot 100) voor de mate waarin de kleurindrukken van een reeks proefkleuren, verlicht met de beschouwde lichtsoort overeenkomen met de kleurindrukken van die proefkleuren indien deze worden verlicht met een temperatuurstraler met dezelfde kleurtemperatuur als de beschouwde lichtsoort.
Kogellamp
Gloeilamp met een relatief kleine, kogelvormige ballon.
Koppelcontactstop
(onofficiëel ook wel contrastekker genoemd)
Een elektrisch toestel dat aan een zijde van een verlengsnoer is aangebracht.
De andere zijde is voorzien van een contactstop.
Kopspiegellamp
Gloeilamp, waarvan de voorzijde is voorzien van een zilver- of goudkleurige niet lichtdoorlatende reflectielaagje.
Kooldraadlamp
Gloeilamp met een gloeidraad van koolstof. Deze lamp wordt overwegend voor
decoratieve doeleinden gebruikt.
Koudlichtspiegellamp
Combinatie van een halogeenlampje (burner of capsule- of steeklampje) en
glazen reflector, die is voorzien van verschillende coatings, die de door het
lampje opgewekte licht naar voor reflecteert, maar de warmtestraling
voornamelijk naar achteren doorlaat.
Kritische detail