Thomas Alva Edison, geboren in Milaan, 11 februari 1847 en overleden in West Orange op 18 oktober 1931, was een dove Amerikaanse zakenman van Nederlandse oorsprong, die zijn fortuin maakte door uitvindingen op te kopen en de octrooien op zijn eigen naam vast te leggen. Als deze succesvol bleken, perfectioneerde hij ze en nam ze in productie. Edison is nog steeds recordhouder voor het grootste aantal octrooien toegekend aan een persoon (ongeveer 1400).

Jeugd

Thomas Edison groeide vanaf zijn negende op in Port Huro, Michigan. Hij had, al doet zijn naam anders vermoeden, Nederlandse voorouders.

Hij is begonnen als krantenjongen in de trein, een vak dat bestond uit af en toe door de trein lopen met kranten en verder wachten op de terugreis. Hij tikte een drukmachine op de kop en ging zelf in de goederenwagon een krant produceren om te verkopen. Bovendien richtte hij in de spoorwagon een laboratorium in om scheikundige proeven te doen. Toen daarbij brand ontstond raakte hij zijn baan kwijt en men zegt dat zijn gehoorproblemen ontstaan zijn door de draai om zijn oren die hij bij die gelegenheid van de conducteur kreeg. Hierdoor ondervond hij problemen op school. Tijdens zijn tienerjaren werd hij technisch doof.

Hij werd toen telegraafbediende bij de spoorwegen. Toen eens de spoorbrug tussen zijn woonplaats Port Huron en het Canadese Sarnia - een zeer belangrijke verbinding - door ijsgang vernield werd, waarbij ook de telegraafkabel gebroken was, kwam hij op het idee met de stoomfluit van een locomotief de telegraafverbinding te herstellen.

Menlo Park

Zijn grootste bijdrage aan de vooruitgang was misschien wel het onderzoekslaboratorium, dat hij in Menlo Park, New Jersey liet bouwen. Dit was het eerste laboratorium dat speciaal was opgezet om nieuwe dingen te ontwikkelen en technologische vooruitgang te boeken en kan gezien worden als het eerste commerciële researchlaboratorium. Ieder technologiebedrijf heeft tegenwoordig zo'n zelfde soort lab. De meeste zaken die in Menlo Park werden bedacht en ontwikkeld werden op zijn naam geoctrooieerd, hoewel in feite Edison weliswaar de leiding had over het laboratorium maar lang niet alles zelf bedacht. De gloeilamp en de fonograaf (1877) zijn twee van zijn bekendste producten. In tegenstelling van wat velen denken was niet Edison de eerste bedenker van de koolstof gloeidraad, maar Heinrich Göbel. Edison verbeterde alleen het procedé voor de productie ervan. Hij liet ook veel onderzoek doen op het gebied van de telegrafie. In 1883 ontdekten onderzoekers het naar hem genoemde Edisoneffect, de stroomovergang in vacuüm tussen een gloeidraad en een metaalplaat, welke ontdekking van belang was voor de ontwikkeling van de elektronenbuizen. Overigens werd het pleit gewonnen voor de wisselstroom, dit is nog steeds de norm voor het elektriciteitsnet.

Trivia

De prestigieuze Nederlandse muziekprijs Edison Music Award die sinds 1960 wordt uitgereikt is naar hem vernoemd.

Twee beroemde uitspraken:

• "Genius is one per cent inspiration, ninety-nine per cent perspiration." (vert: "Genialiteit bestaat voor 1 procent uit inspiratie en voor 99 procent uit transpiratie").
• "A famous person is often remembered for the ability to take from mankind rather than for his ability to give to mankind." (vert: "Een beroemd persoon wordt doorgaans herinnerd om wat hij van de mensheid nam, dan om wat hij aan de mensheid gaf").

Zijn interesse ging ook uit naar religie en filosofie.

Laatste woorden

"It's very beautiful over there". "I see you over there".